Grafika rastrowa i wektorowa – różnice

Czy różni się grafika rastrowa i wektorowa?

Jakie są różnice między grafiką rastrową i wektorową? To pytanie dość często zadawane przez klientów i początkujących grafików. Do czego przydają się pliki rastrowe, a do czego wektorowe i do czego przydaje się grafika rastrowa i wektorowa? Postaramy się to wszystko wyjaśnić.

Grafika rastrowa

Grafika rastrowa (bitmapa, piksel, raster) to siatka punktów, czyli pikseli o tej samej wielkości wyświetlana na monitorach. Przy dużym zbliżeniu zobaczymy to co w grafice powyżej. Każdy z punktów ma swoje unikalne położenie oraz kolor (zapisany matematycznie). Nie ma pikseli dwukolorowych. W oddaleniu piksele tworzą wyświetlany obraz.

Popularne formaty plików rastrowych: jpg, jpeg, png, tif, bmp, gif, ico, tga, pdf (ten format jest akurat specyficzny, bo obsługuje również grafikę wektorową).

Programy do obróbki grafiki rastrowej: Adobe Photoshop, Adobe Lightroom GIMP, Paint, to podstawowe programy, ale mogą ją też edytować wszelkiego rodzaju programy do obróbki fotografii, przeglądarki obrazków.

Co jest ważne? Grafikę rastrową dość dobrze się kompresuje, ale jest to najczęściej kompresja stratna – czyli obraz choć może nie na pierwszy rzut oka, ale jednak traci jakość. Zazwyczaj przez redukcję pikseli. Grafika rastrowa jest skalowalna, jednak powiększenie powoduje tzw. „pikselozę” czyli sztuczne zagęszczenie punktów. Zmniejszania bitmap (grafiki wektorowej) można dokonywać swobodnie, mogą jednak znikać szczegóły. Świetnie odwzorowuje przejścia tonalne – czyli przejścia między kolorami. Pliki rastrowe, zwłaszcza te bezstratne mogą być „ciężkie” średnio od kilku do kilkuset MB. A krótko: raz zmniejszony plik rastrowy, nie wróci do swojej pierwotnej wielkości bezstratnie, a im mniejsza waga pliku tym większa kompresja i strata. Ciężko ja też skonwertować na grafikę wektorową, a w większości przypadków nie ma to żadnego sensu (np. przy fotografii).

Grafika wektorowa

Grafika wektorowa (krzywe, wektory, krzywe Béziera) to obraz opisany za pomocą figur geometrycznych i pól wytyczonych przez krzywe, które ograniczają dany kształt (zapisany matematycznie). Przy dużym zbliżeniu zobaczymy to co w grafice powyżej.

Popularne formaty plików wektorowych: ai, eps, svg, cdr, pdf (ten format jest akurat specyficzny, bo obsługuje również grafikę rastrową).

Programy do obróbki grafiki wektorowej: Adobe Illustrator, Corel Draw, Affinity Designer, to podstawowe programy. Można znaleźć całkiem sporo darmowych edytorów w sieci.

Co jest ważne? Grafika wektorowa jest bezstratna, czyli zmniejszanie i powiększanie, nawet do gigantycznych rozmiarów nie wiąże się ze startą jakości i szczegółów. Można ją swobodnie edytować używając do tego punktów na krzywych. Trochę gorzej odwzorowuje przejścia tonalne. Pliki wektorowe zazwyczaj „ważą” mniej – ale nie jest to reguła. Kompresja plików jest też znacznie bardziej ograniczona. Zdecydowana większość znaków graficznych – logo jest wykonywana w wektorach, bo daje to nieograniczone możliwości ich skalowania do odpowiednich formatów.

W obecnej chwili pisanie o zastosowaniu i wykorzystaniu grafiki rastrowej oraz wektorowej jest dość ciężkie. Bez wdawania się w szczegóły techniczne, którymi nie chcemy was zanudzać, niestety nie da się tego zrobić. Najprostszą metodą rozpoznania co jest rastrem a co wektorem, jest powiększenie np. w pliku pdf. Grafika rastrowa i wektorowa – to co przy powiększeniu będzie widoczne jak na naszym przykładzie po lewej stronie to będzie raster, to co będzie widoczne jak po prawej wektor.